Geestelijk Gezondheidszorg (GGz)-recht

Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)

Kenmerk: de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) is een onderdeel van het Burgerlijk Wetboek (Boek 7: bijzondere overeenkomsten) en ziet dus op de privaatrechtelijke relatie tussen de zorg- c.q. hulpverlener, die (directe en aanpalende) handelingen op het gebied van de geneeskunst gaat toepassen, en diens opdrachtgever-cliënt c.q. patiënt. De WGBO regelt in zoverre als basisregeling tal van patiëntenrechten. Dit laatste doet de WGBO tezamen met onder andere de regelingen van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ), de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) en de Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (Wet Bopz). Het merendeel van de bepalingen van de WGBO zijn van dwingend recht, zodat het partijen niet vrij staat om hier ten nadele van de patiënt van af te wijken.
Meer specifiek ...
De WGBO is, zoals een aantal andere wetgevingsproducten op het gebied van de patiëntenrechten, relatief jong. De gehele regeling van patiëntenrechten kan worden gezien als een resultaat van de emancipatie van de patiënt. Eind jaren 60, begin jaren 70 van de vorige eeuw, werden artsen, psychologen en andere hulpverleners niet langer per definitie op een voetstuk geplaatst. Hun handelen en nalaten stond open voor discussie. Patiënten werden mondiger en gingen er 'zelfs' toe over om de hulpverlener desnodig aansprakelijk te stellen. De roep om een wettelijke regeling van de rechten van de patiënt werd dan ook steeds luider. In de periode 1980-1982 heeft een commissie van de toenmalige Centrale Raad voor de Volksgezondheid een vijftal deeladviezen over de wettelijke vormgeving van de patiëntenrechten uitgebracht. Een van die adviezen heeft geleid tot de huidige WGBO. Daarbij kan worden opgemerkt dat de WGBO, welke in 1995 is ingevoerd, grotendeels voortbouwt op een modelovereenkomst die in 1990 tussen de KNMG en een vertegenwoordiging van zorgconsumenten is overeengekomen.

Hulpverlener in de zin van de WGBO

Een geneeskundige behandelingsovereenkomst komt altijd tot stand op initiatief van de patiënt-opdrachtgever of diens vertegenwoordiger. Aan de andere kant staat de hulpverlener. Hulpverlener in het kader van de WGBO is een zelfstandig gevestigd beroepsbeoefenaar (bijvoorbeeld een zelfstandig gevestigde arts of verpleegkundige) of de instelling, waarbij de arts of verpleegkundige in dienst is.
De behandelingsovereenkomst komt derhalve nooit tot stand tussen de patiënt-opdrachtgever en een werknemer. De werknemer-hulpverlener zal de verplichtingen uit de behandelingsovereenkomst altijd namens zijn werkgever uitoefenen. De werknemer-hulpverlener is wèl degene die primair verantwoordelijk is voor de geneeskundige behandeling van zijn patiënt.
Meer informatie nodig? Stuur een bericht.