Insolvenzrecht
Die übertragende Sanierung

Die übertragende Sanierung: asset deal

Het doel van de Insolvenz is het te gelde maken van het aanwezige actief ter bevrediging van de gezamenlijke schuldeisers: bestmögliche Gläubigerbefriedigung durch Kollektivierung der Haftungsverwirklichung. Daartoe kent het Duitse faillissementsrecht de mogelijkheid tot liquidatie van het vermogen door de Insolvenzverwalter, maar ook de gerechtelijke sanering middels een Insolvenzplan (Insolvenzplanverfahren).
In het Insolvenzplanverfahren moet onder leiding van de Insolvenzverwalter een akkoord tot stand gebracht worden. In de praktijk komt slechts zelden een dergelijk akkoord in faillissement tot stand, te weten in ongeveer 1-2% van alle faillissementen. De oorzaak hiervoor is gelegen in het feit dat het Duitse faillissementsrecht de Geschäftsführung dwingt om vroegtijdig zelf het faillissement aan te vragen, namelijk al bij Überschuldung en/of (drohende) Zahlungsunfähigkeit. Hierdoor is er veelal gewoon geen tijd en geld meer om een Sanierungsplan op te stellen.
In de gevallen waarin het wel lukt blijven de eigenaren eigenaar en ontvangt de schuldeiser meestal binnen 3-6 maanden na datum faillietverklaring zijn uitbetaling. Zonder akkoord zal het vermogen geliquideerd worden en laat een uitbetaling vele maanden tot jaren op zich wachten.
Waar dus bij het Insolvenzplanverfahren de sanering erop gericht is om de bedrijfsactiviteiten c.q. de onderneming bij de failliete oude schuldenaar te laten (= Reorganisation), is de übertragende Sanierung er juist op gericht om de bedrijfsactiviteiten aan een derde - nieuw op te richten of reeds bestaande - partij te verkopen. De übertragende Sanierung komt dus in beeld wanneer een sanering middels een Insolvenzplan al bij voorbaat gedoemd is te mislukken. Van een übertragende Sanierung is dus geen sprake wanneer slechts enkele activa door de Insolvenzverwalter verkocht worden; er moet sprake zijn van een Betriebsübergang (overgang van de onderneming). Hiervoor is noodzakelijk dat het 'wesentliche betriebliche Substrat' van de onderneming aan een derde verkocht wordt.

In de regel kan een übertragende Sanierung alleen dan rechtsgeldig plaatsvinden wanneer het Insolvenzverfahren definitief geopend is. Vindt de verkoop van de onderneming reeds ten tijde van de vorläufige Insolvenz plaats, is nog geen Betriebsübergang tot stand gekomen. Er is dan slechts sprake van een verkoop onder de opschortende voorwaarde van toestemming van de Gläubigerversammlung. De verkoop vindt altijd plaats tegen marktconforme prijzen.

Een wezenlijk kenmerk van de übertragende Sanierung is, dat bij deze sanering sprake moet zijn van een wisseling van eigenaren en dat ook de voortzetting van bestaande overeenkomsten en overige rechtsverhoudingen onderdeel van de verkoopovereenkomst deel uit maakt. De nieuwe eigenaar verplicht zich bovendien de onderneming met een gelijke doelomschrijving voort te zetten. De nieuwe eigenaar neemt daarnaast van rechtswege het bestaande personeel over. Onderdeel van de deal kan zijn dat eventueel boventallig personeel door de Insolvenzverwalter wordt ondergebracht in een Auffanggesellschaft, zodat dat personeel vanuit een werksituatie kan omzien naar een nieuwe baan.

De koopsom komt uiteraard ten goede aan de failliete boedel ter verdeling onder de schuldeisers. De financiering van de nieuwe onderneming gebeurt echter niet zelden in de vorm van een door de Insolvenzverwalter c.q. de Gläubigerversammlung uit de faillissementsboedel te verstrekken krediet. Daarnaast kennen alle Bundesländer diverse subsidiemogelijkheden voor de nieuwe onderneming, zeker wanneer hierdoor arbeidsplaatsen behouden kunnen blijven. Ook zijn de Bürgschaftsbanken bereid de nodige kredieten te fourneren. In de regel staan Bürgschaftsbanken borg voor kredietlijnen aan MKB en vrije beroepsbeoefenaren wanneer die hun eigen huisbank onvoldoende zekerheden kunnen bieden.
Die Auffanggesellschaft
Bij de Auffanggesellschaft gaat het niet om de overnemende partij, maar om een al dan niet bestaande partij die zich hoofdzakelijk bezig houdt met personeelstransfers en volwasseneneducatie. Andere benamingen zijn dan ook: Transfergesellschaft en Beschäftigungs- en Qualifizierungsgesellschaft.

Wordt een deel van het personeel in het kader van een übertragende Sanierung naar een Auffanggesellschaft overgeheveld, dan volgen dus geen betriebsbedingte Kündigungen (ontslagen) door de Insolvenzverwalter, maar komen tussen werknemers en Insolvenzverwalter beëindigingsovereenkomsten (Aufhebungsverträge) tot stand, en treden de betrokken werknemers aansluitend bij de Auffanggesellschaft in dienst. De loonkosten worden voor 60-67% als Transfer-Kurzarbeitergeld betaald door de Bundesagentur für Arbeit; het restant dient de Auffanggesellschaft zelf bij te passen.
Meer informatie nodig? Stuur een bericht.