Nadat de Staatsanwaltschaft op basis van de uitkomst van het Ermittlungsverfahren tot de conclusie is gekomen, dat in het voorliggende geval een kans van 50% of meer bestaat, dat de verdachte zal worden veroordeeld, gaat zij over tot het opstellen van de Anklage(schrift) en zal zij deze, tezamen met het complete strafdossier, voorleggen aan de bevoegde rechter. Hiermee begint het zogenaamde (gerichtliche) Zwischenverfahren.

De rechter zal vervolgens allereerst moeten beslissen of de Anklageschrift voldoet aan de wettelijke voorschriften. Daarnaast zal ook de rechter al in dit stadium moeten beoordelen of deze op basis van enkel de dossierstukken een latere veroordeling al waarschijnlijk acht. Zo ja, dan zal de rechter de Anklageschrift doorsturen naar de verdachte en diens Verteidiger. Daarbij wordt de mogelijkheid geboden om een zienswijze over de Anklageschrift in te dienen en eventueel nader onderzoek te verlangen (Beweisanträge).

Aansluitend zal in het voorkomende geval een Eröffnungsbeschluss afkomen, waarmee de Anklage zur Hautpverhandlung wordt toegelaten. Dit houdt in, dat een datum of meerdere data voor de mondelinge behandeling ter terechtzitting zal worden bepaald. De duur van de mondelinge behandeling en het aantal zittingsdagen (Hauptverhandlungstage) is afhankelijk van het soort strafbare feit, waarvan de betrokkene wordt verdacht, en de vraag of er slechts één verdachte is of meer, de vraag of hij/zij de verdenking betwist(en) of niet, of een deal getroffen is, het aantal getuigen dat gehoord moet worden, of een deskundige aangesteld en verhoord dient te worden, etc..

De totale duur van de Hauptverhandlung kan daarom variëren van zo'n 30 minuten tot enkele maanden, en soms zelfs jaren. Dat laatste impliceert natuurlijk niet dat de zaak iedere dag wordt voortgezet. Meestal liggen dan meerdere dagen tussen de afzonderlijke zittingsdata.

Zodra de datum van de (eerste) Hauptverhandlungstag aangebroken is, is het verloop van de zitting in principe als volgt:

• Aufruf der Sache
• Vernehmung des Angeklagten zu seiner Person
• Verlesung der Anklageschrift durch die Staatsanwaltschaft
• Beweisaufnahme
• Schlussvorträge
• Geheime Beratschlagung
• Urteilsverkündung

Aufruf der Sache
De mondelinge behandeling begint met het uitroepen van de zaak door de rechter. Staatsanwaltschaft, Verteidigung, tolk(en) en verdachte(n) zijn dan al in de zaal aanwezig. De Staatsanwaltschaft zit meestal aan de raamzijde; de Verteidigung (met verdachte en tolk) zit daar tegenover. Alle overige procesdeelnemers betreden na het uitroepen van de zaak de zittingzaal, en de rechter stelt vast wie aanwezig is. Eventuele tolken worden beëdigd of beroepen zich op hun eerdere algemene eed als tolk. Vervolgens informeert de rechter de getuigen over hun rechten en plichten, waarna dezen de zaal weer dienen te verlaten. Zij worden later, tijdens de Beweisaufnahme, één voor één binnengeroepen.

Vernehmung des Angeklagten zu seiner Person
Nadat de getuigen geïnformeerd zijn, dient de rechter vast te stellen wie als verdachte(n) voor hem zit(ten). In dit stadium wordt hoofdzakelijk de identiteit van de betrokken verdachte(n) gecontroleerd.

Verlesung der Anklageschrift durch die Staatsanwaltschaft
Aansluitend geeft de rechter het woord aan de Staatsanwaltschaft. Deze zal vervolgens de Anklageschfit voordragen, zodat eenieder in de zaal kennis kan nemen van de strafbare feiten waarvan de betrokkene wordt verdacht, en de bewijzen die de Staatsanwaltschaft daarvoor denkt te hebben. Afhankelijk van de omvang van de Anklageschrift kan dit enkele minuten tot uren duren. Bij verdachten die de Duitse taal niet machtig zijn, zal de tolk de Anklageschrift simultaan vertalen voor de verdachte.

Beweisaufnahme
De daaropvolgende fase van het onderzoek ter terechtzitting - die Beweisaufnahme - is voor de verdachte de meest belangrijke fase in de gehele strafzaak: de verdachte zelf kan desgewenst een verklaring afleggen. Dit kan hij doen in de vorm van een opening statement, dan wel in de vorm van een Einlassung (ontkennend of bekennend). Een dergelijke verklaring is een wettig bewijsmiddel, zodat de verdachte deze stap in zijn verdedigingsstrategie dient te overwegen. Een bekentenis (geständige Einlassung) zal met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid leiden tot een veroordeling. Aan de andere kant leidt het ook tot strafvermindering.
Andere bewijsmiddelen die tijdens de Beweisaufnahme de revue passeren zijn: getuigen, deskundigen, en de Augenschein (het in ogenschouw nemen van bewijs).
Verdachte en Verteidigung hebben het recht medeverdachten, getuigen en deskundigen vragen te stellen, en op hun beurt (bewijs)onderzoek te vorderen: zogenaamde Beweisanträge.

Schlussvorträge
Nadat de Beweisaufnahme door de rechter gesloten is, volgen de Schlussplädoyers (het requisitoir van de Staatsanwaltschaft en het pleidooi van de Verteidigung). Zou de Staatsanwaltschaft tijdens het onderzoek ter terechtzitting alsnog tot de conclusie komen, dat de verdachte het hem tenlastegelegde feit toch niet heeft gepleegd of anderszins hiervoor niet verantwoordelijk is, is deze wettelijk verplicht Freispruch te vorderen. In het andere geval zal zij een passende straf vorderen, dus een Freiheitsstrafe (gevangenisstraf) en/of Geldstrafe. Een gevangenisstraf kan slechts voorwaardelijk worden opgelegd, wanneer deze onder de 2 jaar ligt. Boven de 2 jaar is de gevangenisstraf geheel onvoorwaardelijk.
De Verteidigung zal voor een vrijspraak (Freispruch) gaan of voor een 'milde Bestrafung'. Veel Verteidiger wagen zich overigens niet aan het benoemen van een strafmaat; naar mijn mening ten onrechte.

Geheime Beratschlagung
Na de Schlussplädoyers trekt de rechter zich (fysiek) terug ter beraadslaging (geheim van de raadkamer). Het Urteil (vonnis) volgt bij de lagere rechters meestal nog dezelfde dag, waarbij de rechter zich moeten laten leiden door zijn eigen overtuiging (§ 261 StPO). Daarbij geldt ook iin Duitsland het adagium 'in dubio pro reo' (bij twijfel vóór de verdachte), en volgt vrijspraak.

Urteilsverkündung
Het dictum wordt in beginsel nog dezelfde dag waarop de Hauptverhandlung is afgesloten mondeling verkondigd; op zijn laatst 11 dagen later (§ 268 Abs. 3 StPO). De overwegingen worden slechts beknopt besproken. Het volledig uitgeschreven vonnis volgt enkele weken later; binnen de wettelijke termijn van § 275 StPO (feitelijk zo'n 5-8 weken na de uitspraak). De omvang van het schriftelijke vonnis is trouwens afhankelijk van de vraag of de verdachte c.q. de Staatsanwaltschaft berust of in hoger beroep gaat.

Stuur ons een bericht en wij nemen op korte termijn contact met U op.