Cannabisgesetz (CanG): Stand 23.02.2024

Der Deutsche Bundestag hat am 23. Februar 2024 das Gesetz zum kontrollierten Umgang mit Cannabis und zur Änderung weiterer Vorschriften (Cannabisgesetz) beschlossen. Am 22. März 2024 wird der Bundesrat das Cannabisgesetz beraten. Mit dem Cannabisgesetz (kurz: CanG) wird der private Eigenanbau durch Erwachsene zum Eigenkonsum sowie der gemeinschaftliche, nicht-gewerbliche Eigenanbau von Cannabis in Anbauvereinigungen legalisiert. Das Gesetz soll überwiegend am 1. April 2024 in Kraft, die Regelungen zum Eigenanbau in Anbauvereinigungen sollen ab Juli 2024 gelten.

Nu ook medicinale cannabis in Duitsland

Duitsland start het jaar 2017 met onder andere de straffeloosheid van het gebruik van medicinale cannabis. Vanaf 20.01.2017 kent Duitsland het Cannabis-Gesetz: een wettelijke regeiing, waarmee het Duitse artsen en apothekers toegestaan wordt om zogenaamde medicinale cannabis in de vorm van onder andere ook bloemen, poeders, en tincturen, aan patiënten voor te schrijven en op recept te (doen) verstrekken. Hiermee wordt 'cannabis op recept' een geneesmiddel en is het niet langer nodig dat patiënten en apothekers voorafgaande toestemming moeten verkrijgen.
De kosten van de medicinale cannabis komen in beginsel voor rekening van de
Gesetzliche Kranken Kassen (GKK); echter om voor vergoeding in aanmerking te komen moet vooraf een akkoordverklaring van de GKK worden verkregen. Deze toestemming mag niet zonder redelijke grond worden onthouden.

Legalize it ... al is het maar een beetje

Duitsland maakt zich op voor een (beperkte) straffeloosheid van het bezit van cannabis. Een formeel wetsontwerp is nog niet ingediend; wel ligt er al sinds 26.10.2022 een Eckpunktiepapier (soort voorontwerp) met betrekking tot dit Gesetz zur Entkriminalisierung von Cannabiskonsum. Daarin wordt uitgegaan van twee zuilen (2-Säulen-Modell).

Säule I.:
  • Het is de bedoeling, dat volwassenen eerst geringe hoeveelheden cannabis voor eigen gebruik mogen telen, en later wellicht ook in bepaalde speciaalzaken (met licentie) kunnen aankopen. Dit laatste zal eerst als gecontroleerd proefproject starten, en zal in elk geval vooralsnog niet in ieder Bundesland beschikbaar zijn.
  • Daarnaast is het de bedoeling, dat speciale verenigingen (zonder winstoogmerk) cannabis mogen telen (het zgn. 'Club Anbau & Regional-Modell (CARe)).

Onder dit
CARe-model mogen speciale verenigingen (met max. 500 leden) cannabis, zaden en stekjes telen en aan hun (meerderjarige, en in Duitsland wonende) leden voor eigen gebruik vestrekken (max. 25 gr. cannabis per dag, althans 30 gr. (voor jongvolwassenen) c.q. 50 gr. (voor volwassenen vanaf 21 jaar) per maand, en/of 7 zaden c.q. 5 stekjes per maand); import en export van een en ander is verboden. De leden dienen idealiter zelf binnen de vereniging actief te worden; uitbesteding aan derden is namelijk verboden. Hetzelfde geldt voor lidmaatschap van meerdere verenigingen.

Een en ander impliceert, dat de beoogde nieuwe regeling zeer zeker NIET tot volledige straffeloosheid zal leiden: enkel het bezit van maximaal 25 gr. cannabis c.q. 3 bloeiende vrouwelijke planten, voor eigen gebruik.

Interessant voor Nederlanders is wellicht nog de beoogde mogelijkheid om na inwerkingtreding van de wetswijziging daarvoor in aanmerking komende opsporingsonderzoeken door een
Einstellung gem. § 206b StPO (sepot wegens wetswijziging) te doen beëindigen, en eventuele veroordelingen uit het strafblad te laten schrappen (Antrag auf Löschung).
Daar staat tegenover, dat de meeste Nederlanders niet zo zeer wegens bezit van dergelijke hoeveelheden vervolgd zijn, maar meer vanwege rijden onder invloed (van cannabis etc.). En dat blijft gewoon strafbaar.

Säule II.:
In een (veel) later stadium zal (wellicht) ook de commerciële aanbouw en verkoop (aan speciaalzaken en volwassenen) gelegaliseerd worden.

Ook bijrijder elektrische step kan rijbevoegdheid verliezen

Het was te verwachten, maar nu staat het vast: ook de bijrijder op een e-step kan onder omstandigheden als bestuurder in de zin van § 316 StGB aangemerkt worden, en dus, als hij onder invloed is, zijn rijbevoegdheid (Fahrerlaubnis) verliezen. Om als bestuurder aangemerkt te kunnen worden, moet hij invloed op de voortbeweging van het voertuig kunnen uitoefenen. Dat is niet het geval als hij zich aan de bestuurder vasthoudt, maar wel zodra (ook) hij zijn hand(en) aan het stuur (vast)houdt. In dat geval 'bestuurt' hij onder invloed een Kraftfahrzeug, en gelden mitsdien de daarvoor geldende promillage-grenzen (1,1). En dus niet de hogere promillage-grenzen, die gelden voor Nicht-Kraftfahrzeuge, zoals een fiets (1,6).

Elektrische step toch "Kraftfahrzeug'?

Het Landgericht Göttingen heeft bij Beschluss d.d. 10 juni 2022 in haar hoedanigheid van Beschwerdegericht als eerste hogere rechter bepaald, dat ook een e-step (e-scooter/e-(Tret)Roller op zijn Duits) als Kraftfahrzeug kwalificeert. Een dergelijke step kan immers op eigen kracht voortbewegen. Dit leidt ertoe, dat de bestuurder in geval van overschrijding van de wettelijke grenzen voor alcohol en drugs als 'ungeeignet zur Teilnahme am Straßenverkehr' kan worden aangemerkt, zodat ook in zo'n geval een (vorläufige) Entziehung der Fahrerlaubnis mogelijk is (LG Göttingen, Beschluss v. 10.6.2022, 2 Qs 18/22).
Dit is goed om te weten voor die Nederlanders die nietsvermoedend met een slok op een ritje op zo'n e-scooter maken.